Motor Yağı Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Motor yağları ne zaman değiştirilmeli? Eski motor yağının üstüne yeni motor yağı eklenilirse ne olur? Motor yağı seçerken nelere dikkat etmeliyiz?

Hammaddesi petrol olan iki çeşit yağ türü vardır. Bunlar makine yağları ve madeni yağlardır. Makine yağları motorların çalışma prensibine uygun yağlar değillerdir. Bu nedenle motor yağı, madeni yağlardan ve birtakım bileşenler karıştırılması ile elde edilmektedir. Bu bileşenler motor yağının, yaz aylarında yüksek sıcaklıklara ve kış aylarında sert soğuklara karşı yapısının korunmasına olanak sağlamaktadır. Diğer önemli özellikleri ise aracın çalıştırılması sırasında motor yağının köpürmesine engel olarak fonksiyonunu korumalarıdır.

Yağ Çeşitleri

Mineral Yağ: Kaynağından çıkarılan ham petrolün yapısına deterjan gibi aşınma önleyici maddelerin eklenmesiyle oluşan yağ türüdür.

Sentetik Yağ: Ham petrolün fabrikalarda birtakım işlemlerden geçirilmesiyle üretilen yağ türüdür.

Sentetik Yağlar ile Mineral Yağlar Arasındaki Farklar:

Sentetik yağlar fabrikalarda yüksek sıcaklıklara dayanıklı hale gelecek bir şekilde üretilmektedir. Motor ilk çalışmaya başlandığında daha iyi tepki verir. Daha uzun ömürlü ve dayanıklılardır. Mineral yağlar yüksek sıcaklıklarda yapısını kaybedebilmekte iken özel bileşimleri sayesinde sentetik yağlar yüksek sıcaklıklara karşı daha dayanıklıdır. Özetlemek gerekirse sentetik yağ, mineral yağının daha gelişmiş bir versiyonudur.

Motor Yağının Faydaları Nelerdir?

1. Motorun parçalarının birbirlerine değerek aşınmasını ve paslanmasını önlemek,

2. Bulunduğu zemini kaygan bir yapı haline getirerek parçaların hareket kabiliyetlerini artırmak.

3. Motorun içinde biriken atık kalıntılarının tahliyesini sağlamak.

4. Motorun gereğinden fazla ısınmasını engellemek.

5. Motor parçaları arasındaki boşlukları tamamlayarak gaz kaçağını önlemek.

6. Motorun uzun ömürlü kullanılmasını sağlamak.

7. Ve yakıt tüketimini azaltmak 

motor yağının faydalarından bazılarıdır.

Motor Yağı Ne Zaman Değiştirilmelidir?

Her aracın motor performansı, kullanım durumu ve kilometresi gibi farklı değişkenler bulunduğu için özel olarak ilgilenilmesi gereken durumdur. Genel bir bakış açısıyla bakarsak motor yağı yılda en az 1 kere değiştirilmelidir. Bunu kilometre bazında tarif etmek gerekirse 10 bin kilometrede bir motor yağı ve motor filtresini değiştirilmesi tavsiye edilmektedir. Yeni araçlarda değişim zamanı 15-20 bin kilometreleri bulabilmektedir.

Motor Yağını Değiştirmezsek Ne Olur?

Araç sürücüleri tarafından sıkça sorulan sorulardan birisi de ''motor yağını değiştirmezsek ne olur?'' ''motor yağını değiştirmemenin zararı var mı?'' sorusudur. Motor yağı düzenli aralıklarla değiştirilmemesi sonucunda yüzeyde yanmış yağ birikintileri oluşturur, motor parçalarının hareket fonksiyonları azalarak daha verimsiz çalışır, motorun parçalarının üzerinde kalıntılar oluşturarak aşınır ve paslanır, yakıt tüketimi artar, motorun işlevsel özellikleri azalır ve motorun ömrünü olumsuz yönde etkiler. Bu yüzden aracın kalbi olarak nitelendirilen motorun düzenli aralıklarla ve doğru yağ seçimi ile değiştirilmesi çok önemlidir.

Motor Yağı Nasıl Değiştirilir?

Motor yağını değiştirmeden önce kullanımda olan eski yağı tahliye etmemiz gerekmektedir. Eski motor yağından temizlenmeden üzerine yeni motor yağını eklemek eski motor yağından biriken kalıntıların yeni motor yağına karışmasıyla istenen verim alınmaz ve ömrü kısalır. Bu nedenle eski motor yağını aracımızdan arındırmamız gerekmektedir. Bunun için önce aracımızı çalıştırıp biraz seyir almamız gerekmektedir. Çünkü soğuk motor yağından kurtulmak zaman alır ve tam olarak tahliye gerçekleşmez. Aracımızın motor yağı sıcaklığını artırmak için bir süre hareket ettikten sonra aracımızın altında bulunan motor yağı tıpasını açmak için ön lastikleri yüksek konuma getirmemiz gerekmektedir. Bunun için en pratik yol bir yokuşta aracımızı durdurmak olabilir. 

Aracımızı yokuş yukarı ve birinci viteste stop ettirdikten sonra motor yağı sıcak olacağı için biraz beklememiz gerekmektedir. Ardından ellerimizi koruyacak eldiven veya bir beze ve eski motor yağını boşaltmak için bir hazneye ihtiyacımız olacaktır. Motorun alt kısmında bulunan yap tıpasını açmadan önce haznemizi altına yerleştirmemiz gerekmektedir. Daha sonra dikkatli bir şekilde tıpayı açarak boşaltım sağlanmalıdır. Bazı araçların motor yağı tıpasını açmak için özel anahtarlara ihtiyacınız olabilir. 

Eski yağdan kurtulduğumuzdan emin olduktan sonra yağ filtresini de değiştirmemiz gerekmektedir. Yağ filtresini saat yönünün tersine çevirerek çıkarabiliriz fakat yine bazı modellerde bunun için özel anahtar gerekebilir. Eski yağ filtremizi çıkardıktan sonra yeni yağ filtremizi yerleştirirken konumuna parmağımızla hafiften yağ sürerek yerleştirmeliyiz. Yağ filtresini sıkarken çok fazla sıkmamaya özen göstermeliyiz. Daha sonra yağ tıpasını kapatarak yeni motor yağımızı ekleyeceğiz. 

Alt kısımdan motor yağı tıpasını doğru kapattığımızda emin olduktan sonra aracın üst kısmından yeni motor yağını ekleyebiliriz. Yeni motor yağını eklerken ara ara yağ çubuğu ile durumunu ölçelim. İşlemimiz bittikten sonra aracımızı çalıştırıp tekrardan yağ çubuğu ile kontrol edelim. Bazı durumlarda motor yağı azalabiliyor kontrollü bir şekilde yeniden ekleyip işlemimizi sonlandıralım.

Motor Yağı Seçerken Bilinmesi Gerekenler

Aracımıza uygun motor yağını seçmemiz çok önemlidir. Motor yağını seçerken aracımızın kilometre durumu, yolculuğumuzun uzunluğu veya şekli ve bulunduğumuz şehrin sıcaklığı motor yağı seçimi yaparken dikkat etmemiz gereken hususlardan bazılarıdır. Motor yağı seçimi yaparken en önemli husus kuşkusuz aracımızın benzinli veya dizel olma durumudur. Benzinli çalışan motorlar SA, SB, SC, SD, SE, SF ve SG şeklinde belirtilir. SA hafif yüklü araçlarda kullanılırken SG ise en yüksek seviye yağ tipidir. Dizel araçlarda ise CA, CB, CC ve CD şeklindedir. Motor yağları ile ilgili bilmemiz gereken husus sıcaklık derecesine göre derecelendirilmesidir. Tıpkı lastiklerin yaz, kış ve dört mevsim lastiği olarak ayrılması gibi motor yağı da sıcaklığa göre farklı performans göstermesi gerekmektedir. Bu durum SAE ile ifadelendirilir. SAE 10, SAE 20, SAE 30, SAE 40, SAE 50 gibi dereceler yaz aylarında kullanılan motor yağı dereceleridir. SAE 5W, SAE 10W, SAE 15W gibi dereceler ise kış aylarında kullanılan motor yağları için belirtilmiştir. Yaz ve kış olarak ayrılmasının yanı sıra dört mevsimde kullanılabilecek motor yağları da; SAE 5W-30 SAE 10W-40 ve SAE 20W-50 şeklinde ifade edilmektedir.

Ülkemizde en çok tercih edilen motor yağı vizkozite değerleri 5W-30, 10W-40 ve 20W-50'dir. En çok tercih edilen motor yağı markaları ise;

5W-30 Castrol Magnatec, 5W30 Motul 8100 X-Clean Efe, 5W-30 Mobil 1 Esp, 5W-30 Castrol EDGE, 5W-30 Castrol Magnatec A5 bu vizkozite değerde tercih edilen markalardan bazılarıdır.

10W-40 Shell Helix HX6, 10W-40 Castrol Magnatec, 10W-40 Petrol Ofisi Maxima Plus bu değerde tercih edilen markalardan bazılarıdır.

20W-50 FTS LPG, 20W-50 Powerten, 20W-50 Castrol GTX LPG bu vizkozite değerinde tercih edilen ürünlerdendir.